Beladen Black Cross als voorbode

Met de voordracht van Black Cross, ook wel Hezekiah Jones genoemd, gebruikt de nog onbekende Bob Dylan andermans woorden voor zijn sociale aanklacht. Daarmee is het een voorbode van zijn toekomstige eigen werk.

Rob Velthuis

Tijdens zijn eerste echte concert, op 4 november 1961 in de Carnegie Chapter Hall in New York City, bezorgde Bob Dylan de 52 toeschouwers voor hun 2 dollar kippenvel. Ook wie op Talkin’ New York, de uitstekende bootleg van Scorpio, de pas 20-jarige Dylan de sociale aanklacht Black Cross hoort vertolken, blijft emotioneel niet onberoerd.

Het is ongelooflijk hoe zo’n jong iemand een gedicht met zo’n beladen lading met zoveel overtuiging kan overbrengen. En dat in een tijd waarin het niet zonder risico was het op te nemen voor het zwarte, onderdrukte deel van de Amerikaanse bevolking.

Het arrangement dat Dylan gebruikt is uiteraard gepikt, in dit geval van de landelijk bekende Amerikaan Lord (Richard) Buckley. Diens lijfspreuk was: “Het theater was voor mij zeer religieus werk. Werk van volledige toewijding. En gevaarlijk werk.”

Dylan begeleidt zichzelf op akoestische gitaar terwijl hij pratend het -enigszins ingekorte- gedicht van de Amerikaanse schrijver Joseph Simon Newman voordraagt. Tijdens het lange intro (ja Dylan praatte ooit veel!) geeft hij de een jaar eerder overleden stand-up comedian Buckley alle credits: “Ik zag het hem spelen, hij leerde het mij.” Om vervolgens met zijn krachtigere en emotionelere versie de leermeester verre te overtreffen. Het is wat mij betreft de sterkste talkin’ blues die Dylan ooit vertolkte.

Hezekiah Jones

Black Cross is ook wel bekend als Hezekiah Jones, de naam van het onderwerp, de arme zwarte boer die de onvergeeflijke misdaad begaat dat hij boeken leest en voor zichzelf denkt. Hezekiah wordt door zijn omgeving weliswaar als onschuldig beschouwd, maar Reading ain’t no good for an ignorant nigger.

Met zijn toen al geweldige intonatie, timing en frasering maakte Dylan zich het ‘lied’ geheel eigen, zoals hij dat zijn hele carrière lang zou doen met nummers van anderen. Black Cross is een sociale aanklacht, zoals Dylan ze later met onder meer The Lonesome Death of Hattie Carroll, The Death of Emmett Till en Hurricane zelf zou maken. Het zijn bijna journalistiek opgestelde teksten met als thema de onderdrukking van de zwarte Amerikaanse bevolking. Hoe actueel zijn die oude meesterwerken nog altijd, zeker nu weer met #BlackLivesMatter!

Joseph S. Newman, de oom van acteur Paul Newman, publiceerde Black Cross in zijn in 1948 verschenen bundel It Could Be Verse! Die collectie bevatte een waarderende inleiding door de vooraanstaande criticus Louis Untermeyer. Ofschoon zijn werk destijds dus niet onopgemerkt is gebleven, is het tegenwoordig moeilijk te vinden. Voor wie is geïnteresseerd in de originele tekst, en wat Lord Buckley er van maakte, klik hier. De tekst van Dylan staat onder dit verhaal.

Volgens Bobdylan.com heeft Dylan Black Cross slechts één keer live gespeeld, op 15 oktober 1962 in Town Hall, New York City. Maar het is op meer oude opnames te vinden, bijvoorbeeld op de Gaslight Tapes (1962) en de Minnesota Hotel Tape 1961 (Songs for Bonnie). Die Minnesota opname is onder meer te vinden op de eerste witte LP ooit, Great White Wonder. Een aantal eerste uitvoeringen zijn matig tot mislukt, waarvoor Dylan zich tegenover zijn toehoorders verontschuldigt.

Bijgaande het complete eerste Dylan-concert in audio. De losse versies van Black Cross die op YouTube zijn te vinden betreffen niet die mijns inziens beste uitvoering van Carnegie Chapter Hall in 1961. Bovendien is het vanwege zijn door Izzy Young georganiseerde debuut een bijzonder concert, dat is gevuld met veel traditionele folk- en bluesnummers en composities van en een eerbetoon aan zijn held Woody Guthrie. En dat alles in een kraakheldere opname via het mengpaneel. Black Cross begint op 43.15.

Lord Buckley’s versie van Black Cross:

Dit is een bewerkte versie van het artikel dat op 3 juni 2020 in de rubriek Zo doe je dat op de website Bob Dylan in (het) Nederland(s) verscheen.

This is the story of Hezekiah Jones . . . (zoals Dylan die vertolkte)

Hezekiah Jones lived in a place… in Arkansas.
He never had too much, except he had some land,
An’ he had a couple of hogs and things like that.
He never had much money

But he’d spend what he did make as fast as he made it,
So it never really mattered that he had much money.
But in a cupboard there, He kept in the cupboard… he kept in the cupboard books,
He called the books his “rainy season.”

The white folks around the county there talked about Hezekiah…
They… said, “Well… old Hezekiah, he’s harmless enough,
but the way I see it he better put down them goddam books,
Readin’ ain’t no good, for an ignorant nigger.”

One day the white man’s preacher came around
Knockin’ on doors, knockin’ on all the doors in the county,
He knocked on Hezekiah’s door.
He says, “Hezekiah, you believe in the Lord?”
Hezekiah says, “Well, I don’t know, I never really SEEN the Lord,
I can’t say that I do…”

He says, “Hezekiah, you believe in the Church?”
Hezekiah says, “Well, the Church is divided, ain’t they,
… they can’t make up their minds.
I’m just like them, I can’t make up mine either.”

He says, “Hezekiah, you believe that if a man is good Heaven is his last reward?”
Hezekiah says, “I’m good… good as my neighbor.”
“You don’t believe in nothin’,” said the white man’s preacher,
You don’t believe in nothin’!”

“Oh yes, I do,” says Hezekiah,
“I believe that a man should be indebted to his neighbors
Not for the reward of Heaven or fear of hellfire.”
“But you don’t understand,” said the white man’s preacher,
“There’s a lot of good ways for a man to be wicked…”

Then they hung Hezekiah high as a pigeon.
White folks around there said, “Well… he had it comin’
‘Cause the son-of-a-bitch never had no religion!”